پوست صورت اولین چیزی است که در مواجهه با نور خورشید، آلودگی هوا و اشعههای مضر قرار میگیرد. خیلی از ما تصور میکنیم ضدآفتاب فقط برای تابستان یا ساحل است، اما واقعیت این است که استفاده روزانه از ضدآفتاب یکی از مهمترین کارهاییست که برای محافظت از پوست باید انجام دهیم. نور خورشید نهتنها باعث سوختگی و تیرگی پوست میشود، بلکه در طولانیمدت میتواند باعث پیری زودرس، چینوچروک، لک و حتی سرطان پوست شود.
ضدآفتاب بهعنوان یک سد دفاعی قدرتمند در برابر پرتوهای مضر UVA و UVB عمل میکند. در این مقاله از بیبیشاپ، به طور کامل بررسی میکنیم که خواص ضدآفتاب چیست؛ اگر هنوز برای استفاده روزمره از ضدآفتاب مصمم نیستید، بهتر است تا انتهای این مطلب با ما همراه باشید.
ضرورت استفاده از ضدآفتاب
ضدآفتاب فقط یک کرم معمولی نیست، بلکه یک سپر محافظتی برای پوست شماست. اشعههای خورشید حتی در روزهای ابری هم میتوانند به لایههای عمیق پوست نفوذ کنند و آسیبهای جدی ایجاد نمایند. اشعه UVA مسئول پیری زودرس و چروکهای عمیق است، در حالی که اشعه UVB باعث آفتابسوختگی و قرمزی پوست میشود. ترکیب این دو میتواند به مرور زمان زمینهساز بروز لکهای مقاوم یا حتی سرطان پوست باشد.
استفاده روزانه از ضدآفتاب باعث میشود سطح پوست در برابر این اشعهها ایمن بماند. علاوهبر خورشید، نور آبی ساطعشده از موبایل، لپتاپ و تلویزیون هم میتواند به پوست آسیب بزند. به همین دلیل حتی در خانه یا محل کار هم استفاده از ضدآفتاب توصیه میشود. این عادت ساده، تأثیر چشمگیری بر حفظ شادابی، سلامت و جوانی پوست دارد.
عوارض استفاده نکردن از ضدآفتاب
بسیاری از آسیبهایی که روی پوست ایجاد میشوند، ریشه در بیتوجهی به مراقبت روزانه دارند. اگر ضدآفتاب نزنید، پوست در برابر اشعههای مضر بدون محافظ میماند و اولین نشانههای آن بهصورت لکهای قهوهای، تیرگی ناحیه گونه و افتادگی زودرس پوست نمایان میشود.
یکی از عوارض مهم، کاهش تولید کلاژن است. وقتی پوست در معرض آفتاب قرار میگیرد، روند پیری تسریع میشود و خاصیت ارتجاعی پوست از بین میرود. همچنین احتمال بروز آفتابسوختگی، التهاب، قرمزی و در موارد مزمنتر، بروز سرطان پوست بالا میرود. ضدآفتاب سادهترین راه جلوگیری از این روند است.
انواع ضدآفتاب و تفاوت آن ها
ضدآفتابها به دو دسته کلی فیزیکی (معدنی) و شیمیایی تقسیم میشوند. ضدآفتابهای فیزیکی حاوی موادی مانند زینک اکساید هستند که اشعهها را بازتاب میدهند. این نوع برای پوستهای حساس گزینهای امن محسوب میشود. در مقابل، ضدآفتابهای شیمیایی جذب پوست میشوند و اشعهها را خنثی میکنند.
همچنین ضدآفتابها بر اساس نوع پوست هم تقسیمبندی دارند؛ برای پوستهای چرب باید از فرمولهای فاقد چربی (Oil-Free) استفاده کرد. پوستهای خشک نیاز به ضدآفتاب مرطوبکننده دارند. بعضی ضدآفتابها رنگی هستند و بهعنوان کرمپودر سبک هم استفاده میشوند.
نکات مهم هنگام استفاده از ضدآفتاب
اگر میخواهید از تمام خواص ضدآفتاب بهرهمند شوید، باید آن را به شکل درست استفاده کنید. بسیاری از افراد به دلیل استفادهی نادرست از ضدآفتاب، نتیجهای که باید را نمیگیرند. رعایت چند نکته ساده ولی مهم میتواند اثربخشی ضدآفتاب را بیشتر کند:
- ضدآفتاب را روزانه استفاده کنید، حتی در هوای ابری یا داخل خانه
- فراموش نکنید نقاطی مثل گوشها، پشت گردن، نوک بینی و پشت دستها هم به محافظت نیاز دارند
- در سفر، ساحل یا کوهستان از ضدآفتاب با SPF بالاتر استفاده کنید
- برای پاکسازی کامل ضدآفتاب در پایان روز از فیسواش یا پاککننده آرایش استفاده کنید
- ضدآفتاب را آخرین مرحله روتین مراقبت پوستی و پیش از آرایش استفاده کنید
استفاده از ضدآفتاب در دوران بارداری
بارداری دورهای است که در آن تغییرات هورمونی میتوانند پوست را مستعد لک، تیرگی یا حساسیت کنند. یکی از شایعترین مشکلات پوستی در این دوران، ملیسم یا لک بارداری است که در صورت عدم محافظت، ماندگار میشود. ضدآفتاب میتواند نقش مهمی در پیشگیری از این لکها ایفا کند؛ اما نکته مهم، انتخاب محصولی ایمن و مناسب برای این دوران است.
در دوران بارداری باید از ضدآفتابهایی استفاده شود که فاقد ترکیبات شیمیایی حساسیتزا یا جذبشونده به جریان خون باشند. بهترین گزینهها، ضدآفتابهای فیزیکی (معدنی) با پایه زینک اکساید یا تیتانیوم دیاکساید هستند که فقط روی پوست باقی میمانند و اثری درونی ندارند.
استفاده از ضدآفتاب در خانه؛ آیا واقعاً لازم است؟
بله، ضدآفتاب فقط برای بیرون رفتن از خانه نیست. بسیاری تصور میکنند وقتی در خانه هستیم یا نور خورشید بهصورت مستقیم به ما نمیتابد، دیگر نیازی به کرم ضدآفتاب نداریم. در حالی که حتی نور غیرمستقیم خورشید از پنجره، نور مهتابیها و نور آبی وسایل دیجیتال هم میتواند به پوست آسیب برساند.
اگر در خانه بهصورت مداوم با موبایل، لپتاپ یا تلویزیون سروکار دارید، پوست شما در معرض نور آبی قرار دارد که میتواند باعث پیری زودرس و تیرگی شود. ضدآفتابهای سبک و بیرنگ گزینههای ایدهآلی برای استفاده روزانه در خانه هستند.
روش صحیح استفاده از ضدآفتاب
بسیاری از افراد با وجود استفاده روزانه از ضدآفتاب، همچنان دچار لک، تیرگی یا پیری زودرس پوست میشوند. دلیل این اتفاق اغلب به روش نادرست مصرف بازمیگردد. ضدآفتاب زمانی میتواند اثر واقعی خود را نشان دهد که به مقدار کافی، در زمان مناسب و با دقت روی تمام نقاط در معرض نور استفاده شود. حتی نوع پوست، شرایط آبوهوایی، میزان تعریق و مدتزمان قرار گرفتن در معرض آفتاب، همگی در نحوه صحیح استفاده از این محصول موثر هستند.
در این بخش قدمبهقدم یاد میگیریم که چگونه از ضدآفتاب بهدرستی استفاده کنیم تا از پوست خود محافظت کامل داشته باشیم. از زمان استفاده گرفته تا مقدار مناسب، نحوه تمدید و حتی پاکسازی، همگی نکاتی هستند که به ظاهر سادهاند اما تفاوت بزرگی در سلامت پوست ایجاد میکنند.
مرحله اول: ضدآفتاب را همیشه روی پوست تمیز بزنید
قبل از استفاده از ضدآفتاب، مطمئن شوید که پوستتان کاملاً تمیز و خشک است. اگر روی پوستتان چربی، آلودگی یا باقیمانده محصولات دیگر مثل کرم شب باقی مانده باشد، ضدآفتاب نمیتواند بهخوبی به پوست بچسبد و عملکرد محافظتیاش کاهش پیدا میکند. بهتر است ابتدا از یک شوینده ملایم مانند فیسواش یا فوم شستوشوی صورت استفاده کنید و سپس، پس از جذب کامل آبرسان یا مرطوبکننده، ضدآفتاب را روی پوست بزنید.
مرحله دوم: مقدار مناسب را استفاده کنید
یکی از رایجترین اشتباهات در استفاده از ضدآفتاب، مصرف کم آن است. مقدار استاندارد برای پوشش کامل صورت و گردن، دو بند انگشت از کرم است. این مقدار باعث میشود ضدآفتاب بتواند یک لایه یکنواخت و محافظ موثر ایجاد کند. استفاده کمتر از این مقدار، پوشش محافظتی را ناقص میکند و خطر آسیب را افزایش میدهد.
مرحله سوم: ۱۵ تا ۲۰ دقیقه قبل از خروج از خانه ضدآفتاب بزنید
ضدآفتابها برای فعال شدن روی پوست به زمان نیاز دارند. بهتر است حدود ۱۵ تا ۲۰ دقیقه قبل از قرار گرفتن در معرض نور خورشید آن را روی پوست استفاده کنید. این فاصله زمانی به ضدآفتاب اجازه میدهد تا بهخوبی جذب شود و سد دفاعی لازم را شکل دهد. اگر بعد از زدن کرم فوراً از خانه خارج شوید، ممکن است پوستتان هنوز محافظت کافی نداشته باشد.
مرحله چهارم: ضدآفتاب را هر دو ساعت تمدید کنید
اثر ضدآفتاب دائمی نیست. تعریق، تماس با دست، نور مستقیم یا حتی آب میتواند آن را از روی پوست پاک کند. به همین دلیل لازم است هر دو ساعت یکبار، بهویژه در فضای باز، ضدآفتاب را تمدید کنید. اگر آرایش دارید، میتوانید از اسپریها یا پودرهای ضدآفتاب کمک بگیرید تا بدون خراب شدن آرایش، لایه محافظ را دوباره فعال کنید.
مرحله پنجم: همه نقاط در معرض نور را پوشش دهید
استفاده از ضدآفتاب فقط برای گونه و پیشانی کافی نیست. نقاطی مانند گردن، نوک بینی، پشت گوشها، پشت دست و حتی لبها هم به محافظت نیاز دارند. این نواحی اغلب نادیده گرفته میشوند ولی به همان اندازه در معرض آسیبهای نوری هستند. استفاده از بالم لب دارای SPF هم گزینه خوبی برای محافظت از پوست لبها است.
مرحله ششم: پاککردن کامل ضدآفتاب در پایان روز
برخلاف تصور بسیاری، ضدآفتاب باید در پایان روز کاملاً از روی پوست پاک شود. باقی ماندن لایههای ضدآفتاب در طول شب میتواند باعث بستهشدن منافذ و ایجاد جوش یا التهاب شود. برای پاککردن کامل آن، ابتدا از یک پاککننده آرایش استفاده کرده و سپس با شوینده مناسب صورت خود را بشویید تا پوستتان برای روتین شب آماده شود.
جمع بندی
اگر بهدنبال پوستی سالم، شفاف و جوان هستید، هیچ محصولی جای ضدآفتاب را نمیگیرد. شاید استفاده از آبرسان، سرم ضدلک یا کرم ضدلک برایتان عادی شده باشد، اما بدون ضدآفتاب، همه زحماتتان نصفه باقی میماند. ضدآفتاب از پوست شما در برابر خطرات واقعی مثل اشعههای UVA و UVB، لکهای ماندگار، پیری زودرس و حتی سرطان پوست محافظت میکند. این محافظ نامرئی، نه فقط در تابستان، بلکه باید در تمام روزهای سال و حتی در خانه بخشی از روتین مراقبت روزانهتان باشد.
با انتخاب درست، استفاده منظم و رعایت نکات گفتهشده، میتوانید با خیال راحت در برابر نور خورشید قرار بگیرید و از پوستتان همانطور که شایسته است مراقبت کنید. در فروشگاه بیبیشاپ میتوانید انواع ضدآفتاب مناسب پوست خشک، چرب، حساس یا رنگی را با ضمانت اصالت، بررسی و انتخاب کنید. امروز وقت آن است که مراقبت از پوستتان را جدیتر بگیرید.
سوالات متداول
۱. آیا استفاده از ضدآفتاب در خانه هم ضروری است؟
بله؛ حتی زمانی که در خانه هستید، پوست شما در معرض نور آبی صفحهنمایشها و نور غیرمستقیم خورشید از پشت پنجره قرار دارد. استفاده روزانه از ضدآفتاب سبک و بیرنگ در فضای داخلی به جلوگیری از تیرگی، لک و پیری پوست کمک میکند.
۲. در دوران بارداری چه نوع ضدآفتابی مناسب است؟
در دوران بارداری باید از ضدآفتابهای فیزیکی یا معدنی استفاده کنید که فاقد ترکیبات شیمیایی قوی، عطر و مواد حساسیتزا هستند. محصولاتی با پایه زینک اکساید یا تیتانیوم دیاکساید بهترین گزینهاند و به پوست آسیب نمیزنند.
۳. چطور ضدآفتاب مناسب پوست خود را انتخاب کنیم؟
برای پوست چرب، از ضدآفتابهای فاقد چربی و ماتکننده استفاده کنید. پوست خشک به ضدآفتابهای مرطوبکننده نیاز دارد و پوستهای حساس بهتر است از محصولات بدون عطر و ضدالتهاب استفاده کنند. توجه به SPF، نوع فیزیکی یا شیمیایی بودن، و بافت کرم در انتخاب شما نقش مهمی دارد.
